Αναθεώρηση Άρθρου 16 του Συντάγματος

«Εάν δεν ξεπεράσουμε τις ιδεοληψίες και τις προκαταλήψεις του παρελθόντος και δεν απελευθερώσουμε την Τριτοβάθμια εκπαίδευση, διασφαλίζοντας το δικαίωμα επιλογής στους νέους  ανθρώπους, ανάμεσα στο Δημόσιο και το Μη Κρατικό, Μη Κερδοσκοπικό πανεπιστήμιο, φοβούμαι ότι θα μας προσπεράσουν οι ίδιες οι εξελίξεις.

Η αναθεώρηση του άρθρου 16, θα μπορούσε να σημάνει την ενεργοποίηση των υγιών και δημιουργικών δυνάμεων του ελληνικού δημοσίου πανεπιστημίου, το οποίο εμπιστευόμαστε και στο οποίο επενδύουμε.

Θα μπορούσε να σημάνει την επένδυση ελληνικών και ξένων κεφαλαίων σε μία ποιοτική Τριτοβάθμια εκπαίδευση στη χώρα μας, χωρίς οι Έλληνες επενδυτές να αναγκάζονται να γίνονται υπεργολάβοι ή υπάλληλοι ξένων επιχειρηματικών συμφερόντων.

Θα μπορούσε να σημάνει την προσέλκυση εκ νέου στην πατρίδα μας όλων των λαμπρών μυαλών του οικουμενικού ελληνισμού, που διαπρέπουν στα διεθνούς φήμης πανεπιστήμια των ΗΠΑ (περίπου 3.000 Έλληνες) και στα πανεπιστήμια της Ευρωπαϊκής Ένωσης (15.000 Έλληνες).

Στους ανθρώπους αυτούς, το ελληνικό δημόσιο πανεπιστήμιο, με τα προβλήματα και τις ιδεοληψίες που το διακατείχαν για πάρα πολλά χρόνια, συχνά έκλεισε την πόρτα, τους απογοήτευσε και δεν τους έδωσε τη δυνατότητα, ερχόμενοι στην πατρίδα ή συνεργαζόμενοι με την πατρίδα, να μεταφέρουν φρέσκια τεχνογνωσία, χρήσιμη όχι μόνο για την εκπαίδευση και την έρευνα, αλλά και για την οικονομική ανάπτυξη και την ενίσχυση της διεθνούς θέσης της χώρας μας.

Εκτίμησή μου είναι ότι θα πρέπει να προβληματιστούμε σοβαρά και να προετοιμαστούμε υπεύθυνα για τη νέα εποχή. Εκκρεμούν σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης το προδικαστικό ερώτημα για την υπεροχή του κοινοτικού έναντι του συνταγματικού δικαίου.

Εκκρεμεί, επίσης, η ενσωμάτωση της κοινοτικής οδηγίας για την αναγνώριση επαγγελματικών προσόντων σε αποφοίτους ισοτίμων ευρωπαϊκών δημοσίων ή ιδιωτικών πανεπιστημίων.

Όταν θα συντελεστούν αυτές οι εξελίξεις, φοβούμαι ότι θα είναι πολύ αργά και δε θα έχει προλάβει η ελληνική πολιτεία να διαμορφώσει ένα αυστηρό θεσμικό πλαίσιο, που θα διασφαλίζει την αξιοκρατία, την υψηλή ποιότητα, αλλά και την ευταξία στο χώρο της Τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, με συνέπειες ίσως να πληγωθεί τόσο η ισότητα των ευκαιριών, όσο και η πραγματική προοπτική για ουσιαστική παροχή παιδείας στη νέα γενιά της χώρας μας.

Η Αριστερά έχει μια αρνητική, αλλά συνεπή στάση. Συμμετέχει στον αναθεωρητικό διάλογο του άρθρου 16 και αυτό είναι προς τιμήν της. Αναλαμβάνει, ενώπιον της κοινωνίας και των πολιτών, το κόστος της άρνησής της. Κρίνεται γι’ αυτό.

Από την άλλη πλευρά αυτό που μου είναι αδιανόητο, είναι η στάση του ΠΑΣΟΚ. Το οποίο, ενώ γνωρίζουμε ποια είναι η θέση της ηγεσίας του και ενώ ενθάρρυνε αυτή την αναθεώρηση, ειδικά του συγκεκριμένου άρθρου, υποτάσσοντας το εθνικό συμφέρον στην εσωκομματική ισορροπία, προσπάθησε να απαντήσει δια της φυγής, για να μην αναγκαστεί να αναλάβει τις ευθύνες του τοποθετούμενο ξεκάθαρα ενώπιον της κοινωνίας και της Αναθεωρητικής Βουλής.

Εκτιμώ ότι αυτή η στάση δε συμβάλλει δημιουργικά, αν δε συνυπολογίσουμε και το γεγονός ότι το 1996 οι δύο βασικοί πρωταγωνιστές του ΠΑΣΟΚ, ο Γιώργος Παπανδρέου ως Υπουργός Παιδείας και ο Ευάγγελος Βενιζέλος ως Υπουργός Δικαιοσύνης, επιχείρησαν και θεσμοθέτησαν την ίδρυση του πρώτου Μη Κρατικού Μη Κερδοσκοπικού πανεπιστημίου, με τη νομική μάλιστα μορφή του Νομικού Προσώπου Ιδιωτικού Δικαίου και με δυνατότητα θέσπισης και διδάκτρων σε προπτυχιακό επίπεδο, κάτι που δείχνει ότι δεν εναρμονίστηκαν με τη συνταγματική επιταγή περί δημόσιας δωρεάν παιδείας, τότε αντιλαμβάνεστε ότι αυτό προκαλεί περαιτέρω σύγχυση και επιβεβαιώνει την καταγγελία που έχει διατυπωθεί σε κοινοβουλευτικό επίπεδο από την κυβερνητική πλειοψηφία, περί δειλίας, ατολμίας και υπεκφυγής που βλάπτει πια όχι μόνο το κόμμα της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης, αλλά και τον τόπο συνολικότερα, ματαιώνοντας έπ’ αόριστο μια κορυφαία πράξη του δημοκρατικού μας πολιτεύματος, όπως είναι αυτή της Αναθεώρησης του Συντάγματος».

Δημοσιέυθηκε στην εφημερίδα ΤΟ ΒΗΜΑ στις 18/5/2008.